Φυλλικό οξύ ή φολικό οξύ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Το φολικό οξύ είναι η πλέον απαραίτητη βιταμίνη για τις μέλλουσες μαμάδες. Συχνά επικρατεί η εντύπωση ότι το φολικό οξύ είναι το ίδιο με το φυλλικό οξύ, ωστόσο αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ο όρος φολικό οξύ αναφέρεται στην ίδια την υδατοδιαλυτή βιταμίνη. Το φυλλικό οξύ, από την άλλη, είναι η συνθετική εκδοχή της βιταμίνης, που χορηγείται ως συμπλήρωμα διατροφής.

 

Το φολικό οξύ είναι εξαιρετικά σημαντικό για τις μέλλουσες μητέρες, καθώς οι έγκυες χρειάζονται πολύ μεγαλύτερη ποσότητα φολικού οξέος. Θα σας ενημερώσουμε λοιπόν για όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το φολικό και το φυλλικό οξύ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Τι είναι το φολικό οξύ και τι είναι το φυλλικό οξύ;
Γιατί το φυλλικό οξύ είναι σημαντικό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Ανεπάρκεια φυλλικού οξέος
Φυλλικό οξύ για γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν / πριν από την εγκυμοσύνη
Φυλλικό οξύ και θηλασμός
Τροφές που περιέχουν φυλλικό οξύ
Συμπλήρωμα φυλλικού οξέος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Οι σημαντικότερες ερωτήσεις για το φυλλικό οξύ.

Τι είναι το φυλλικό οξύ και τι είναι το φολικό οξύ;

Το φολικό οξύ ανήκει στην ομάδα των υδατοδιαλυτών βιταμινών Β και συναντάται τόσο σε ζωικές όσο και σε φυτικές τροφές. Οι όροι φυλλικό οξύ / φολικό οξύ προέρχονται από το λατινικό "folium" (φύλλο). H συγκεκριμένη βιταμίνη Β εξάχθηκε για πρώτη φορά από φύλλα σπανακιού.

Ο οργανισμός μας μετατρέπει το φολικό οξύ που καταναλώνουμε σε τετραϋδροφολικό οξύ. Η ουσία αυτή είναι απολύτως αναγκαία τόσο για την ανάπτυξη των κυττάρων όσο και για την ομαλή διαίρεσή τους. Θεωρείται ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του αγέννητου παιδιού σας.

Η ποσότητα φολικού οξέος που χρειάζεται ο οργανισμός σας την περίοδο της εγκυμοσύνης συνήθως δεν καλύπτεται από την ποσότητα που καταναλώνετε μέσω της διατροφής σας. Αυτός είναι και ο ρόλος των συμπληρωμάτων φυλλικού οξέος.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το φυλλικό οξύ είναι φολικό οξύ που παρασκευάζεται με τεχνητό τρόπο. Παρόλ’αυτά, ο οργανισμός μας μπορεί να το απορροφήσει και να το αξιοποιήσει πολύ καλύτερα.

Προσοχή!

Είναι σημαντικό να αποφύγετε την πρόσληψη υπερβολικής ποσότητας φυλλικού οξέος. Θα πρέπει συνεπώς να λάβετε υπόψη τον παράγοντα μετατροπής μεταξύ φολικού και φυλλικού οξέος. 0,5 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος αντιστοιχούν σε 1 μικρογραμμάριο φολικού οξέος από τη διατροφή μας.

Γιατί το φυλλικό ή το φολικό οξύ είναι τόσο σημαντικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Το φυλλικό οξύ είναι μια από τις σημαντικότερες βιταμίνες κατά την εγκυμοσύνη. Τι προσφέρει στ’αλήθεια το φυλλικό οξύ σε σας και στο βρέφος σας και γιατί το χρειάζεστε; Παραθέτουμε στη συνέχεια τις κυριότερες ιδιότητές του:

  • Το φυλλικό οξύ συμβάλλει στην ανάπτυξη και τη διαίρεση των κυττάρων, διασφαλίζοντας έτσι τη σωστή ανάπτυξη του βρέφους σας.
  • Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του βρέφους σας και
  • στον σχηματισμό του αίματος.

Η συμβουλή μας:

Αν προγραμματίζετε μια εγκυμοσύνη, η λήψη συμπληρώματος φυλλικού οξέος, ακόμη και πριν από τη σύλληψη, ίσως σας βοηθήσει. Θα σας συστήναμε να συζητήσετε το θέμα με τον γυναικολόγο σας.

Ανεπάρκεια φυλλικού οξέος

Η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τη σωστή ανάπτυξη των κυττάρων και τον σχηματισμό άφθονων αιμοσφαιρίων. Οι αναπτυξιακές αυτές διεργασίες είναι σημαντικές για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ωστόσο, το φυλλικό οξύ αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, καθώς εκτός από τον δικό σας οργανισμό, πρέπει να παρέχετε φολικό οξύ και στον οργανισμό του βρέφους σας.

Προβλήματα που προκαλεί η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος

  • αναιμία στη μητέρα (Blutarmut)
  • μια γενετική ανωμαλία που επηρεάζει τη σπονδυλική στήλη του βρέφους (δισχιδής ράχη)
  • γενετικές ανωμαλίες που επηρεάζουν τον εγκέφαλο του βρέφους
  • άλλες πιθανές λειτουργικές γενετικές ανωμαλίες οι οποίες τυγχάνουν σήμερα περαιτέρω διερεύνησης (π.χ. προωρότητα, ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος, σχιστίες χείλους και υπερώας, καρδιακές ανωμαλίες).

Έγκαιρη πρόληψη της ανεπάρκειας φυλλικού οξέος

Για να αποτρέψετε την ανεπάρκεια φυλλικού οξέος κατά την εγκυμοσύνη και τις σχετικές επιπλοκές, θα πρέπει να αρχίσετε να λαμβάνετε συμπλήρωμα φυλλικού οξέος μόλις μάθετε ότι είστε έγκυος. Αν προγραμματίζετε μια εγκυμοσύνη, θα ήταν επίσης καλή ιδέα να πάρετε φυλλικό οξύ.

Συμπτώματα ανεπάρκειας φυλλικού οξέος

  • Κούραση
  • Κόπωση
  • Ευερεθιστότητα και/ή κατάθλιψη
  • Χλωμό δέρμα
  • Ζαλάδες
  • Δυσχέρεια στην αναπνοή

Σε σοβαρές περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν και τα ακόλουθα:

  • ερυθρότητα και πόνος στη γλώσσα
  • αλλοιωμένη γεύση
  • διάρροια και απώλεια βάρους

Προσοχή!

Τα συμπτώματα αυτά δεν αποτελούν αδιαμφισβήτητη ένδειξη ανεπάρκειας φυλλικού οξέος, καθώς μπορεί να υποδηλώνουν άλλες ασθένειες. Συνεπώς, στην περίπτωση οποιωνδήποτε από τα πιο πάνω συμπτώματα, θα πρέπει πάντοτε να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας, ώστε να διαπιστώσετε τις αιτίες που τα προκαλούν.

Θεραπεία ανεπάρκειας φυλλικού οξέος

Αν υποψιάζεστε ανεπάρκεια φυλλικού οξέος, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι μια ανάλυση αίματος. Δεδομένου ότι τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά της ανεπάρκειας βιταμίνης Β12, η ανάλυση αίματος θα προσδιορίσει αν πρόκειται όντως για ανεπάρκεια φυλλικού οξέος. Εφόσον διαπιστωθεί η ανεπάρκεια, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει συμπλήρωμα φυλλικού οξέος.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όλες οι γυναίκες θα πρέπει να λαμβάνουν συμπλήρωμα φυλλικού οξέος. Γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο οι γιατροί συνταγογραφούν συνήθως το συμπλήρωμα κατά την πρώτη εξέταση.

Φυλλικό οξύ για γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν / πριν από την εγκυμοσύνη

Μήπως προγραμματίζετε μια εγκυμοσύνη στο εγγύς μέλλον; Αν ναι, θα πρέπει να αρχίσετε να λαμβάνετε φυλλικό οξύ πολύ πριν από τη σύλληψη. Το καλύτερο θα ήταν να αρχίσετε τη λήψη συμπληρώματος μόλις διακόψετε την αντισύλληψη.

Υπό ιδανικές συνθήκες, θα πρέπει να αρχίσετε να λαμβάνετε φυλλικό οξύ έναν τουλάχιστον μήνα πριν από τη σύλληψη. Ο υπολογιστής ωορρηξίας μας αποτελεί ένα εύχρηστο εργαλείο που σας επιτρέπει να διαπιστώσετε πότε έχετε τις περισσότερες πιθανότητες να μείνετε έγκυος.

Επικρατεί η φήμη ότι οι γυναίκες που λαμβάνουν συμπλήρωμα φυλλικού οξέος έχουν περισσότερες πιθανότητες σύλληψης. Ωστόσο, αυτό δεν έχει ακόμη τεκμηριωθεί επιστημονικά. Εκείνο που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι το φυλλικό οξύ έχει ευεργετική δράση στις ορμόνες του οργανισμού που μπορούν να προαγάγουν την εγκυμοσύνη.

Γιατί το φυλλικό οξύ είναι σημαντικό και κατά τον θηλασμό;

Το φολικό οξύ είναι μια από τις πολυάριθμες θρεπτικές ουσίες που περιέχει το μητρικό γάλα. Αυτό σημαίνει ότι ο θηλασμός παρέχει στο βρέφος σας και αυτή τη σημαντική βιταμίνη, η οποία υποστηρίζει την υγιή ανάπτυξή του, προάγοντας τη διαίρεση και την ανάπτυξη των κυττάρων, καθώς και τον σχηματισμό του αίματος.

Χρήσιμη συμβουλή:

Ακόμη και μετά τη γέννηση, το φυλλικό ή το φολικό οξύ αποτελεί ένα απαραίτητο δομικό στοιχείο για την υγιή ανάπτυξη του βρέφους σας. Με τον θηλασμό, προσφέρετε στο μωρό σας αυτή τη βιταμίνη, η οποία συναντάται στη φυσική της μορφή στο μητρικό γάλα. Όταν διακόψετε τον θηλασμό, επιλέξτε το HiPP ORGANIC COMBIOTIC® τη μόνη φόρμουλα του εμπορίου που περιέχει Metafolin®.

*Metafolin® είναι καταχωρημένο εμπορικό σήμα της Merck KGaA, με έδρα το Ντάρμστατ της Γερμανίας.

Πολλοί γιατροί, αλλά και η Γερμανική Εταιρεία Διατροφής (DGE) συστήνουν τη λήψη πρόσθετου φυλλικού οξέος την περίοδο του θηλασμού. Η βιταμίνη αυτή είναι ευεργετική όχι μόνο για το βρέφος σας αλλά και για σας. Ιδιαίτερα μετά τον τοκετό και την περίοδο του θηλασμού, η υγιεινή διατροφή είναι σημαντική για να ανακτήσετε τις δυνάμεις σας και να είστε σε θέση να διαχειριστείτε τη νέα περιπέτεια στην οικογενειακή σας ζωή.

Θα σας συστήναμε, ωστόσο, να συζητήσετε το θέμα και με τον γυναικολόγο σας, καθώς υπάρχει σημαντική διάσταση απόψεων κατά πόσον θα πρέπει να συνεχίσετε να λαμβάνετε συμπλήρωμα φυλλικού οξέος την περίοδο του θηλασμού. Θα ήταν λοιπόν καλύτερα να πάρει την απόφαση αυτή ο γιατρός σας, με βάση τα δικά σας συγκεκριμένα δεδομένα και μετά από μια λεπτομερή εξέταση.

Ποιες τροφές περιέχουν φολικό οξύ;

Το φολικό οξύ συναντάται σε αφθονία σε πράσινα φυλλώδη και άλλα λαχανικά (π.χ. μπρόκολο), στις ντομάτες, στις πατάτες, στα αυγά, στο κρέας και σε προϊόντα ολικής αλέσεως. Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα ασταθές και καταστρέφεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη θερμότητα, το φως και το οξυγόνο. Έτσι, η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας φολικού οξέος μέσω της διατροφής σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θεωρείται σχεδόν αδύνατη.

Υπάρχουν παρόλ’αυτά κάποιες τροφές τις οποίες θα πρέπει να καταναλώνετε σε μεγαλύτερες ποσότητες για να αντιμετωπίσετε την ανεπάρκεια φολικού οξέος και να προστατεύσετε το αγέννητο παιδί σας:

  • φυλλώδη λαχανικά όπως μαρούλι ή σπανάκι
  • όσπρια όπως αρακάς ή σπέρματα σόγιας
  • κροκάδι αυτού
  • συκώτι (μόνο σε μικρές ποσότητες)
  • λαχανικά όπως σπαράγγια, ντομάτες, λάχανο ή πιπεριές
  • ξηροί καρποί
  • προϊόντα ολικής αλέσεως
  • πίτουρο σίτου

Συμπλήρωμα φυλλικού οξέος κατά την εγκυμοσύνη – τι πρέπει να θυμάστε

Για να προλάβετε τυχόν ανεπάρκεια, θα πρέπει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να υιοθετήσετε μια διατροφή πλούσια σε φολικό οξύ. Πιο πάνω θα βρείτε πληροφορίες για τις τροφές που αποτελούν σημαντική πηγή φολικού οξέος. Θα πρέπει παράλληλα να λαμβάνετε συμπληρωματικά φυλλικό οξύ σε καθημερινή βάση, το οποίο μπορεί να σας συνταγογραφήσει ο γιατρός σας.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, θα πρέπει να λαμβάνετε καθημερινά ισοδύναμο 550 μικρογραμμαρίων φολικού οξέος. Το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας αυτής (περίπου 400 μικρογραμμάρια) θα πρέπει να προέρχεται από φυλλικό οξύ. Τα υπόλοιπα 150 μικρογραμμάρια είναι καλύτερα να καλύπτονται μέσω της διατροφής. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίσετε ένα καλά ισορροπημένο μείγμα.

Θα σας συστήναμε να συζητήσετε με τον γυναικολόγο σας κατά πόσο χρειάζεστε συμπλήρωμα φυλλικού οξέος καθ’όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.

Η γενική σύσταση της Γερμανικής Εταιρείας Διατροφής για την ημερήσια πρόσληψη φυλλικού οξέος είναι η εξής:

Hλικία Ποσότητα ισοδύναμου φολικού οξέος την ημέρα σε mg
0 μέχρι 4 μηνών 60 μικρογραμμάρια
4 μέχρι 12 μηνών 80 μικρογραμμάρια
1 μέχρι 4 ετών 120 μικρογραμμάρια
4 μέχρι 7 ετών 140 μικρογραμμάρια
7 μέχρι 10 ετών 180 μικρογραμμάρια
10 μέχρι 13 ετών 240 μικρογραμμάρια
Από 13 ετών 300 μικρογραμμάρια
και άνω Έγκυες 550 μικρογραμμάρια
Μητέρες που θηλάζουν 450 μικρογραμμάρια

Οι σημαντικότερες ερωτήσεις για το φυλλικό ή το φολικό οξύ

Τι θα συμβεί αν ξεχάσω να πάρω το συμπλήρωμα φυλλικού οξέος;

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα πρέπει βεβαίως να φροντίζετε να λαμβάνετε την καθημερινή σας δόση φυλλικού οξέος. Ωστόσο, δεν είναι το τέλος του κόσμου αν μια μέρα ξεχάσετε το συμπλήρωμά σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάρετε διπλάσια δόση την επόμενη μέρα. Αν δεν είστε βέβαιη, θα ήταν καλύτερα να μιλήσετε με τον γιατρό σας.

Μπορεί να πάρω υπερβολική ποσότητα φυλλικού οξέος;

Ίσως να αναρωτιέστε αν η πρόσληψη υπερβολικής ποσότητας φυλλικού οξέος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πιθανό να βλάψει εσάς ή το βρέφος σας. Γενικά, δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα ενδείξεις ότι η υπερβολική δόση φυλλικού οξέος έχει οποιεσδήποτε σοβαρές επιπτώσεις. Ενδέχεται, ωστόσο, να εμφανίσετε κάποιες ασήμαντες παρενέργειες, όπως μεταξύ άλλων:

  • αίσθημα ταραχής
  • γαστροεντερικά προβλήματα
  • ναυτία

Παρόλ’αυτά, η κατανάλωσή σας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 1,000 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος την ημέρα. Αν παρατηρήσετε οποιεσδήποτε παρενέργειες μετά τη λήψη συμπληρώματος φυλλικού οξέος, διακόψτε αμέσως τη λήψη και συμβουλευθείτε τον γυναικολόγο σας.

Συμβουλευθείτε τον οδηγό της HiPP για να μάθετε περισσότερα για μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Φυλλικό οξύ με ή χωρίς ιώδιο;

Πολλά από τα συμπληρώματα φυλλικού οξέος είναι εμπλουτισμένα με ιώδιο, καθώς στις μέρες μας σημαντικός αριθμός ενηλίκων παρουσιάζει έλλειψη και των δύο αυτών στοιχείων. Δεδομένου ότι το ιώδιο είναι μια σημαντική θρεπτική ουσία που πρέπει να λαμβάνεται σε επαρκείς ποσότητες, ιδιαίτερα την περίοδο της εγκυμοσύνης, ένα συμπλήρωμα που συνδυάζει και τα δύο θα ήταν ίσως μια καλή επιλογή.

Θα πρέπει όμως να είστε προσεκτική αν έχετε πρόβλημα με τον θυρεοειδή σας αδένα. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να αποφύγετε την πρόσληψη ιωδίου. Θα σας συστήναμε να συζητήσετε τις επιλογές σας με τον γυναικολόγο σας.

Αξίζει τον κόπο να παίρνω και συμπληρώματα ιχθυελαίου;

Τα συμπληρώματα ιχθυελαίου επίσης συστήνονται για τις έγκυες, ιδιαίτερα αν δεν καταναλώνετε επαρκείς ποσότητες λιπαρών ψαριών. Τα συμπληρώματα αυτά σας προσφέρουν πολύτιμα λιπαρά οξέα ωμέγα-3, που είναι πολύ σημαντικά στην εγκυμοσύνη καθώς συμβάλλουν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού σας. Στην αγορά θα βρείτε προϊόντα που περιέχουν ταυτόχρονα και φυλλικό οξύ, προσφέροντάς σας έτσι όλες τις σημαντικές θρεπτικές ουσίες που χρειάζεστε αυτή την περίοδο.

Πληροφορίες για τη συγγραφέα:

Η Anja Schröder, μητέρα και η ίδια, συνεργάζεται εδώ και πολλά χρόνια με σημαντικό αριθμό ιστολογίων (blogs) για οικογενειακά θέματα, ως ελεύθερη επαγγελματίας στη συγγραφή άρθρων. Εστιάζει κυρίως σε ζητήματα που αφορούν την οικογένεια. Χάρη στην παραστατική της αφήγηση, τα κείμενά της αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ζωντάνια.